Nazarethschool en huis nummer 40. Fotograaf T. van Mierlo.

Adellijke residenties

Het lijkt er op dat de hoge adel in Helmond is neergestreken, nu men volop bezig is met de bouw van het complex Koninginnehof.

Maar dat valt tegen: alleen de hoogste titel, die van Keizerin Maria, is gebruikt voor verpleeghuis Keyserinnedael. Deze dochter van hertog Hendrik I van Brabant was kort gehuwd met keizer Otto IV. Zij verbleef vaak op het “Oude Huys” in Helmond. De Koning van Helmond, de nieuwe naam voor het voormalige missiehuis Christus Koning, verwijst naar Christus als koning over de hele schepping. Prinzenhof is gebouwd op de plaats van de fabriek van Prinzen, daar zit ook weinig adellijks aan. Hoewel Koninginnehof voor het grootste deel aan de Kluisstraat en het Zuidende zal verrijzen, heeft het complex ook een gevel aan de Noord-Koninginnewal. Bij het bezoek van Koningin Wilhelmina in 1904 volgde er een rijtoer door de stad over de toen juist opnieuw bestrate Ameidewal. In 1907 besloot de gemeenteraad die om te dopen tot Noord- en Zuid-Koninginnewal.

Op de kadasterkaart van 1832 zien we op deze plaats buiten de wal nog maar weinig bebouwing. De Kluisstraat bestond toen nog niet; de naam van die straat werd in 1905 door de gemeenteraad vastgesteld. Op dat moment was het begin van de straat gezien vanaf de wal nog geen eigendom van de gemeente. We zien dat in het snelgroeiende Helmond steeds meer particulieren overgingen om hun land met arbeiderswoningen te bebouwen. De ruimte voor die huizen was wel in gebruik als toegang, maar bleef particulier eigendom. Zo ontstond ook de Laan Vredelust, die geheel lag op de grond van Jan Hendrik Leloup. In de volksmond heette dat straatje dan ook Lelouplaantje. Deze straat verdween voor de aanleg van het Zuidende. Aan de Noord-Koninginnewal werd in 1906 de Nazarethschool gebouwd door de Zusters van Liefde van Tilburg. Daar werd behalve lager onderwijs ook Meer Lager Uitgebreid Onderwijs (MULO) gegeven. In het begin was het lager onderwijs daar nog gratis, maar vanaf 1923 moesten de kinderen voor gratis onderwijs naar de erachter liggende St. Annaschool. Die school was toegankelijk via een poort tussen de Nazarethschool en het huis met huisnummer 40. Dat pand was in 1832 eigendom van fabrikant Hendrik Pieter Bogaers, die in de buurt wel meer arbeiderswoninkjes in bezit had. Hij verkoopt het huis aan Egidia Catharina Sanders die er twee woningen van maakt. Na haar overlijden in 1884 komen deze huizen in handen van fabrieksarbeider Anton van Asten die ze in 1886 alweer verkoopt aan mutsenwasster Jacoba van den Broek. Zij laat ze in datzelfde jaar weer verbouwen tot één woning. Mogelijk is toen de gevel ontstaan die een vorm had die in Helmond wel meer voorkwam. Deze vorm heet een ingezwenkte lijstgevel. Het verschil tussen gevelbreedte en de daklijst wordt overbrugd door kwartcirkelvormige inzwenkingen. Van dit type zien we nu nog twee voorbeelden aan de Markstraat en ook het helaas gesloopte pand van Sprengers aan de Markt had deze vorm. Via de familie van den Broek komt het in 1938 in bezit van Pieter Linders. Bij een openbare verkoop in 1966 wordt het gekocht door Johannes van der Horst die er zijn meubelhandel in vestigt. De karakteristieke gevel zal bij een later verbouwing geheel verdwijnen. Het pand Koninginnewal 36 is van latere datum. Bakker Louis Sanders kocht in 1932 twee huizen en liet die slopen. Daarvoor in de plaats kwam een huis met een verhoogde woonlaag en een gevel met invloeden van de zogenaamde Delftse School. Simpel en ingetogen met vrijwel uitsluitend gebruik van baksteen en hoge pannendaken.

Reactie plaatsen

Naam

E-mail

Bericht

Ik ga akkoord met het privacy beleid




Vergeet niet akkoord te gaan met het privacy beleid
Reacties worden geladen...
Ontdekken
Wapen Aarle-Rixtel
Antiquiteiten- en meubelzaak van Van der Horst.
Voor de Duvel niet bang 0024220
De Nederlandsche Cacaofabriek. Fotograaf onbekend.
images/hourglass.png

ZOEKEN...